Lactatiekundige IBCLC
De professional in borstvoeding!
De lactatiekundige IBCLC is een gecertificeerde gezondheidsprofessionals die zich specifiek richt op de behoeften en zorgen van de moeder die borstvoeding geeft en haar kind. Het is de taak van de lactatiekundige IBCLC om informatie, kennis en expertise aan te reiken die ouders in staat stellen problemen bij het geven van borstvoeding te voorkomen, te herkennen en op te lossen.
Het beroep lactatiekundige kan niet los gezien worden van het belang dat wordt toegeschreven aan borstvoeding en moedermelk. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) benadrukt steeds weer het grote belang van moedermelk als de juiste voedingsbron voor zuigelingen en jonge kinderen, dit op basis van talloze wetenschappelijke onderzoeken.
De lactatiekundige IBCLC staat borg voor een, waar mogelijk, evidence based expertise rond de lactatie en het geven van borstvoeding. Zij levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de realisatie van de visie van de WHO dat bescherming, bevordering en ondersteuning van borstvoeding een bijzondere taak is van de gezondheidszorg.
De lactatiekundige is, door haar certificatie en met haar ervaring en expertise, de aangewezen professional om goede zorg rond borstvoeding en lactatie te kunnen waarborgen. De essentie van haar werk is het begeleiden, ondersteunen, adviseren en instrueren van ouders bij alle mogelijke voorkomende situaties bij het geven van borstvoeding. De lactatiekundige begeleiding heeft daarbij zowel een preventieve als een probleemoplossende functie. De lactatiekundige voorziet mogelijke risicofactoren en geeft adequate begeleiding ter voorkoming van problemen. Wanneer er reeds problemen zijn, is de lactatiekundige als expert in staat tot een diagnose en een adequate aanpak te komen. Ook in bijzondere situaties waar zich complicaties kunnen voordoen, zoals bij vroeggeboorte of schisis, treedt de lactatiekundige met betrekking tot borstvoeding en lactatie handelend op. De lactatiekundige heeft de expertise om moeders kennis en vaardigheden bij te brengen waardoor zij in staat worden gesteld om, waar mogelijk, probleemloos te kunnen voeden zolang moeder en kind dat willen.
De lactatiekundige IBCLC
- Is een borstvoedingsspecialist die Internationaal (d.m.v. examen) gecertificeerd is door de IBLCE.
- Moet elke 5 jaar opnieuw certificeren op basis van scholingspunten en praktijkuren.
- Komt in beeld als een normale borstvoedingssituatie afwijkt van de normale situatie.
- Werkt holistisch; dat betekent dat zij zich niet uitsluitend richt op het voedingsproces. De overdracht van melk is een onderdeel van het borstvoedingsproces en de borstvoedingsrelatie tussen moeder en kind.
- Beschikt over een veelheid aan competenties, vastgelegd in het beroepsprofiel van de NVL en de IBLCE.
Net zoals verloskundigen kennis en vaardigheden hebben om normale zwangerschappen en bevallingen te begeleiden, mag verwacht worden dat geboortezorgmedewerkers kennis en vaardigheden hebben om normale borstvoedingssituaties te begeleiden (zoals hulp bij zorgvuldig aanleggen). Waar het afwijkt van het normale, verwijzen verloskundigen door naar gynaecologen. Als geboortezorgmedewerkers te maken hebben met afwijkende borstvoedingssituaties, is het de bedoeling dat zij doorverwijzen naar een lactatiekundige IBCLC zodat borstvoedende moeders en baby’s de gepaste, gespecialiseerde zorg kunnen krijgen bij hun probleem.
In veel gevallen vergoeden zorgverzekeraars het consult geheel of gedeeltelijk, al dan niet met een (noodzakelijke) verwijzing van een (huis)arts of verloskundige.
Tevens verzorgen lactatiekundigen scholing aan andere zorgverleners. Daarbij gaat het niet alleen om overdracht van nieuwe kennis, maar ook om praktische vaardigheden. Deze kennis is nodig voor een verantwoorde begeleiding bij borstvoeding.
Vision
IBLCE is valued worldwide as the most trusted source for certifying practitioners in lactation and breastfeeding care.
Mission
IBLCE establishes the highest standards in lactation and breastfeeding care worldwide and certifies individuals who meet these standards.
Opleiding tot Lactatiekundige
De IBLCE (the International Board of Lactation Consultant Examiners®) is de onafhankelijke Internationale certificerings instantie om IBCLC’s te certificeren. Het internationale examen via de IBCLE wordt in Nederland 1x per jaar in het Nederlands afgenomen. De inschrijving voor het examen verloopt via de website van de IBLCE.
Om in aanmerking te komen voor het IBCLC-examen, kan je één van de drie trajecten volgen. Deze drie trajecten stellen individuen met verschillende achtergronden in staat om de kennis en vaardigheden te verwerven die relevant zijn om te functioneren als een IBCLC.
De trajecten zijn zo ontworpen dat alle aanvragers achtergrond in gezondheidswetenschappen hebben, een minimum van 90 uur lactatie-specifiek onderwijs hebben genoten, evenals relevante klinische ervaring hebben ontwikkeld voor het aanvragen van het examen. Daarbij is kennis van en naleving van de gedragscode voor IBCLC’s zeer belangrijk.
3 trajecten:
- Erkende gezondheidswerkers en erkende ondersteuningsadviseurs voor borstvoeding
- Geaccrediteerde academische lactatie programma’s
- Mentorschap met een IBCLC
In de informatiegids op de Website van de IBLCE voor de kandidaten zijn deze trajecten uitgelegd.
De meeste Nederlandse kandidaten volgen traject 1
Hieronder meer uitleg hierover
IBCLC-kandidaten moeten werken als erkende gezondheidswerker of borstvoedingsondersteuning bieden via een erkende ondersteunings coach-organisatie voor borstvoeding.
Voor elk van de volgende acht onderwerpen moet de kandidaat een minimum van één cursus hebben afgerond. Kandidaten moeten kunnen bewijzen te beschikken over een voldoende voor elk van de cursussen en de cursussen dienen een minimale duur te hebben van één academische periode die studiepunt(en) oplevert (bijvoorbeeld een semester, trimester, kwartaal etc.) en te zijn gevolgd bij een erkende instelling voor hoger onderwijs.
- Biologie
- Menselijke anatomie
- Menselijke fysiologie
- Groei en ontwikkeling bij zuigelingen en kinderen
- Inleiding in klinisch onderzoek
- Voedingsleer
- Psychologie of Adviserende vaardigheden of Communicatieve vaardigheden
- Sociologie of Culturele gevoeligheid of Culturele antropologie
Voor de resterende zes onderwerpen kunnen kandidaten cursussen volgen bij een instelling voor hoger onderwijs of cursussen voor permanente educatie volgen.
- Basic Life Support (Eerste hulp en reanimatie)
- Medische documentatie
- Medische terminologie
- Veiligheid en beveiliging op het werk voor gezondheidsprofessionals
- Beroepsethiek voor zorgverleners
- Universele veiligheidsmaatregelen en infectiebeheersing
Als iemand is opgeleid in een van de beroepen in de lijst van erkende medische beroepen, voldoet deze aan dit vereiste. Of, indien men voldoet aan dit vereiste als iemand kan aantonen via een overheidsinstantie die het beroep erkent als een klinisch gezondheidsberoep.
Specifiek lactatie onderwijs
Uitgebreide scholing over borstvoeding en borstvoeding bij de mens is een essentieel onderdeel van de voorbereiding om een IBCLC te worden. Minimaal 90 uur lactatie-specifiek onderwijs binnen de 5 jaar voorafgaand aan de examenaanvraag is noodzakelijk.
Tot 2012 kon de opleiding Lactatiekunde aan de Hogeschool Utrecht gevolgd worden. Helaas zijn zij gestopt met het aanbieden van de opleiding. Het opleidingsinstituut voor lactatiekunde binnen Nederland is de NCLO (vroeger Baby & Borst).
Natuurlijk is het ook mogelijk lactatie-specifiek onderwijs buiten Nederland te volgen, bijvoorbeeld in België of online te volgen, o.a. Gold learning, Health E-learning, Lactation Education Resources en IBCLC practice-test.
Specifieke klinische lactatie ervaring
Alle kandidaten moeten relevante klinische ervaring opdoen. Klinische vaardigheden vormen een belangrijk kennisgebied en zijn belangrijk voor succesvolle praktijken als lactatiekundige.
Onder specifieke klinische ervaring wordt verstaan zorg omtrent borstvoeding voor moeders en kinderen, inclusief hulp bij borstvoeding aan zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven aan gezinnen, persoonlijk overleg met moeders en/of zorgverleners, telefonisch overleg of online borstvoedings- of lactatiekundige-zorg. Minimaal 1000 uren specifieke klinische lactatie-ervaring binnen de 5 jaar voorafgaand aan de examenaanvraag is noodzakelijk.
Het IBCLC-onderzoek test de toepassing van kennis in de disciplines die zijn vermeld in de gedetailleerde inhoudsopgave van de IBCLC.
Observatie of schaduwvorming van lactatiebeoefenaars tellen niet mee als lactatie-specifieke klinische uren.
Daarbij moeten alle IBCLC-examenkandidaten bekend zijn met de volgende publicaties.
Belangrijke wijziging examens
Met ingang van de aanmeldingen voor het examen van april 2021 en latere examens.
In aanvulling op 90 uur lactatie-specifiek onderwijs is 5 uur onderwijs in communicatievaardigheden vereist. Deze 5 uur zijn bij voorkeur direct gerelateerd aan lactatie en aan de zorg voor borstvoeding, maar dit is geen vereiste.